본문 바로가기
고전 라틴어 독해의 기초/독해용 기초문장 (갈리아 전쟁기)

그들은 자신들이 좁은 영토를 가지고 있다고 생각하였다

by 임메르시오 2024. 9. 3.

 

라틴어 독해용 기초문장(13) - Caes. Gal. 1.2.5절


카이사르 갈리아 전쟁기 1권 2장 5번째 섹션. 섹션의 번호는 헤링(Hering, Teubner, 1987)과 퐁테(du Pontet, OCT)의 분류를 기준으로 한다. 

 

1) 기초 문장


(1) 
Angustos se fines habere arbitrabantur.
(장음표시)
Angustōs sē fīnēs habēre arbitrābantur.
자신들은 좁은 영토를 가지고 있다고 (헬베티우스인들은) 생각하였다.
(어휘) angustōs(앙스또-스, 좁은, 형용사, 남성 대격 복수) sē(그들은, 대격, 의미상의 주어) fīnēs(경계들을, 남성 대격 복수) habēre(가지고 있다고, 부정사) arbitrābantur(아르비뜨라-뚜르, 판단하였다, 탈형동사, 미완료 3인칭 복수) 

angustus, angusta, angustum : 좁은, 닫힌(형용사 1-2변화)

ㅇ arbitror, arbitrārī, arbitrātus sum(탈형동사 1변화)
뜻 : 판단하다, 생각하다, 여기다.
☞ 직설법 미완료 변화
단수 : arbitrābar, arbitrābāris, arbitrābātur 
복수 : arbitrābāmur, arbitrābāminī, arbitrābantur

☞ 미완료의 번역 : 미완료는 과거진행시제이다. 따라서 ‘~을 하고 있었다’, 또는 ‘~을 하곤 하였다’로 번역하는 것이 일반적이다. 
그러나 위 예문처럼 ‘~하였다’라고 번역할 수도 있다. ‘하였다’라고 번역하여도 그들이(주어) 과거 어느 기간 동안 '그런 생각을 하고 있었다'거나 '하곤 하였다'는 의미를 포함하고 있다. 

참고 : 미완료 시상과 직설법 미완료 시제


(2) 
Pro multitudine autem hominum angustos se fines habere arbitrabantur.
(장음표시)

Prō multitūdine autem hominum angustōs sē fīnēs habēre arbitrābantur.
그런데 그들은 인구수로 볼 때, 자신들은 좁은 영토를 가지고 있다고 생각하였다.

(어휘) Prō(~로 볼 때, ~에 비하면) multitūdine(많은 수, 여성 탈격 단수) autem(그런데) hominum(사람들의, 남성 속격 복수) 


(3) 
Pro gloria belli atque fortitudinis angustos se fines habere arbitrabantur.
(장음표시)

Prō glōriā bellī atque fortitūdinis angustōs sē fīnēs habēre arbitrābantur.
그들은 호전성과 용맹함에 대한 명성의 측면에서 볼 때, 자신들은 좁은 영토를 가지고 있다고 생각하였다.

(어휘) Prō(~로 볼 때, ~에 비하면) prō(~로 볼 때) glōriā(명성, 여성 탈격 단수) bellī(호전성의, 중성 속격 단수) atque(그리고) fortitūdinis(용맹함의, 여성 속격 단수)


(4)
Helvetii in longitudinem milia passuum ducenta et quadrnginta(CCXL) patēbant.
(장음표시)

Helvētiī in longitūdinem mīlia passuum ducenta et quadrāgintā(CCXL) patēbant.
헬베티이는 길이로는 240 밀레 파수스(24만 파수스)까지 펼쳐져 있었다.

(어휘) Helvētiī(헬베티이 거주지들은, 남성 주/대격 복수) in(대략, ~까지, ~에서) longitūdinem(길이, 여성 대격 단수) mīlia(천, 남/여/중 대격 복수) passuum(파수스들의, 보들의, 남성 속격 복수) ducenta et quadrāgintā(CCXL, 240) patēbant(펼쳐져 있었다, 자동사, 미완료 3인칭 복수).  
* 1밀레 파수스 = 약 1.5km 

ㅇ Helvētiī : 헬베티우스족, 헬베티우스인들, 헬베티 거주지들
☞ 복수형 형태인 부족명 또는 민족명으로 거주지를 나타낸다.


ㅇ mīlle 1,000(단수일 때는 격변화 없음) 수사(형용사)
☞ 복수변화(남/여/중)
mīlia, mīlium,mīlibus, mīlia, mīlibus, mīlia 
= mīllia, mīllium, mīllibus, mīllia, mīllibus, mīllia 

ㅇ passus, passūs, m. 보, 파수스(약 1.5m. 이중보폭) (명사 4변화)
☞ 격변화(주격 속격 여격 대격 탈격 호격 순)
단수 : passus, passūs, pass, passum, passū, passus
복수 : passūs, passuum [passum], passibus, passūs, passibus, passūs

* 파수스(약 1.5m. 이중보폭) : 내딛는 발이 다시 원래 자세의 위치로 올 때까지의 길이.

milia passuum ~밀레 파수스로, 직역 : ‘~천 보로’
milia + 속격

ㅇ in : ~에서(+탈격), ~안에(탈격), 대략(+탈격 또는 대격), ~까지(대격), ~에 따라(대격)

in longitūdinem mīlia passuum ducenta et quadrāgintā의 해석은, 
ⓐ 240 밀레 파수스 길이까지(길이로 240 밀레 파수스까지)
ⓑ 대략 240 밀레 파수스의 길이로
등이 가능한 것으로 보인다. 


ㅇ pateō, patēre, patuī, ─ : 드러나다, 펼쳐지다, 뻗어있다(자동사, 동사 2변화)
☞ 직설법 미완료 능동 변화
단수 : patēbam, patēbās, patēbat 
복수 : patēbāmus, patēbātis, patēbant



(5)
Helvetii in latitudinem centum et octoginta(CLXXX) patebant.
(장음표시)

Helvētiī in lātitūdinem centum et octōgintā(CLXXX) patēbant.  
그들의 영토는(경계들은) 넓이로는 180 밀레 파수스(18만 파수스)까지 펼쳐져 있었다.

(어휘) in(대략, ~까지) lātitūdinem(넓이, 여성 대격 단수) centum et octōgintā(CLXXX, 180 밀레 파수스로)





(6) 
qui in longitudinem milia passuum ducenta et quadrnginta(CCXL), in latitudinem centum et octoginta(CLXXX) patebant.

(장음표시)
quī in longitūdinem mīlia passuum ducenta et quadrāgintā(CCXL), in lātitūdinem centum et octōgintā(CLXXX) patēbant
그들의 영토는(quī) 길이로는 240 밀레 파수스까지 펼쳐져있고, 넓이로는 180 밀레 파수스까지 펼쳐져 있다. 

quī는 관계대명사 주격 복수로 선행사 fīnēs 또는 Helvētiī이다. 


 

2) 원문 (Caes. Gal. 1.2.5절)


Pro multitudine autem hominum et pro gloria belli atque fortitudinis angustos se fines habere arbitrabantur, qui in longitudinem milia passuum ducenta et quadrnginta(CCXL), in latitudinem centum et octoginta(CLXXX) patebant

Prō multitūdine autem hominum et prō glōriā bellī atque fortitūdinis angustōs sē fīnēs habēre arbitrābantur, quī in longitūdinem mīlia passuum ducenta et quadrāgintā(CCXL), in lātitūdinem centum et octōgintā(CLXXX) patēbant

(번역) 그런데 많은 수의 인구를 고려하고 호전성과 용맹성의 명성을 고려할 때, 그들은 스스로 좁은 영토를 가지고 있다고 생각하였다. 그들의 영토는 길이로는 240 밀레 파수스(36km)까지 펼쳐져 있고, 넓이로는 약 180 밀레 파수스(27km)까지 펼쳐져 있었다. 


☞ 관계대명사의 선행사 
이 문장과 같이, 라틴어는 관계대명사의 선행사나 동격절과 연결된 동격어를 찾을 때 문맥의 통해야하는 경우가 있다. 


 

 

목차 - 라틴어 독해를 위한 기초 문장

목차 - 갈리아 전쟁기 독해용 기초문장 1) 제1권 제1장 독해용 기초문장(1) - Caes. Gal. 1.1.1독해용 기초문장(2) - Caes. Gal. 1.1.2독해용 기초문장(3) - Caes. Gal. 1.1.3독해용 기초문장(4) - Caes. Gal. 1.1.4

latinandgreek.tistory.com

 

 

20230514_161637

728x90
반응형

댓글